Upowszechnienie wychowania przedszkolnego, podniesienie poziomu wiedzy i umiejętności absolwentów szkół, efektywniejsze wykorzystanie bazy szkolnej na obszarach wiejskich - to założenia Rządowego Programu Rozwoju Edukacji na Obszarach Wiejskich. Projekt Programu opublikowano na stronach internetowych Ministerstwa Edukacji Narodowej (MEN).

Większość wymienionych w projekcie Programu działań ma zostać zrealizowanych w latach 2007-2013. "Taki okres realizacji ściśle wiąże się z okresem programowania Europejskich Funduszy Strukturalnych, które stanowią źródło finansowania większości zaplanowanych w programie działań" - napisano w dokumencie. MEN ma być odpowiedzialny m.in. za organizowanie na wsi ognisk przedszkolnych i innych alternatywnych form wychowania przedszkolnego, a Ministerstwo Zdrowia (któremu podlegają żłobki) - za organizowanie alternatywnych form opieki nad małym dzieckiem do lat trzech.

W Polsce ok. 30 proc. dzieci w wieku 3-5 lat jest zapisanych do przedszkoli. Odsetek ten należy do najniższych w Europie. Według danych GUS, w 2005 r. działało w Polsce 7 tys. 746 przedszkoli, z tego na wsi 2 tys. 595. Najmniej dzieci w wieku 3-5 lat korzysta z przedszkoli w woj. podlaskim (na wsiach nieco ponad 6 proc.). W woj. opolskim, gdzie do przedszkoli chodzi największy odsetek dzieci w Polsce, wskaźnik ten na wsiach wynosi prawie 50 proc. Według MEN, w roku szkolnym 2005-2006 wychowaniem przedszkolnym objętych było tylko 17 proc. dzieci na wsi.

Zgodnie z projektem, mają być opracowywane i wdrażane programy wsparcia małych wiejskich szkół, zaś nauczyciele pracujący na wsi mają otrzymać wsparcie merytoryczne i metodyczne. Stworzony ma być program stypendialny dla uczniów pochodzących z obszarów wiejskich. Aby zwiększyć dostępność pomocy świadczonej przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne mają być tworzone w gminach ich filie.

Program przewiduje także tworzenie warunków do podejmowania przez uczniów nauki poza miejscem zamieszkania, m.in. poprzez stworzenie systemu pomocy materialnej dla uczniów korzystających z burs i internatów (stypendia socjalne, całkowite lub częściowe pokrycie kosztów zakwaterowania, kosztów posiłków). Udoskonalony ma być system dowożenia uczniów z terenów wiejskich do szkół, a kształcenie "na odległość" (w tym e-learning, czyli nauka przy pomocy internetu) ma być wspierane.

W projekcie zapisano doposażenie szkolnych pracowni przedmiotowych, bibliotek szkolnych oraz rozbudowę bazy sportowej. W ramach wykorzystania bazy szkolnej organizowane mają być zajęcia pozalekcyjne, kluby młodzieżowe. Biblioteki szkolne, pracownie internetowe, sale sportowe i boiska mają być udostępniane mieszkańcom wsi. Program zobowiązuje Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej m.in. do organizowania szkoleń dla pochodzących ze wsi absolwentów szkół w zakresie poszukiwania pracy czy prowadzenia własnej działalności gospodarczej.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach działań ułatwiających mieszkańcom wsi i obszarów wiejskich dostęp do dóbr kultury, zobowiązane ma być do organizowania przedstawień teatralnych, koncertów muzycznych, spotkań ze znanymi osobami.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji odpowiedzialne będą za realizację programu "Internet w każdym domu na wsi".

"Na obecnym etapie nie ma możliwości oszacowania łącznych skutków finansowych związanych z wdrożeniem programu. Środki na realizację programu będą zaplanowane w budżetach poszczególnych resortów (w ramach środków własnych tych resortów) oraz w rezerwach celowych. W znacznym stopniu wykorzystane zostaną środki z funduszy strukturalnych UE" - czytamy w projekcie.

PAP